KATRANIZACIJA DEVE…

U pustinjskoj praksi starih beduina, postoji običaj premazivanja deve katranom, kako bi se sakrile sve njene mahane, rane ili druge nesavršenosti. Beduini bi premazali devu crnom, gustom masom, koja ljepljivo obavija i steže njenu kožu, a kada bi to uradili, govorilo se da su je „dedžaluha“ (دجلوها), što bi bukvalno značilo „premazali su je“. U svijetu beduina, kupiti takvu devu, ravno je kupovini auta presvučenog sa 10kg gita.

U toj praksi, sama radnja katranizacije postaje jezik tijela i znak da se stvarnost može prekriti i prikazati drugačijom ili učiniti prihvatljivom onome ko gleda samo površinu.
U arapskom jeziku, glagol “دَجَلَ” (dedžele) koji opisuje ovu praksu, u prijevodu znači „prekrivati, zamazivati, varati oči“, a od istog tog glagola dolazi i riječ Dedždžal (onaj koji obmanjuje i prikriva istinu).

Imajući to u vidu, katran na devinoj koži postaje metafora za svaku iluziju koja skriva suštinu i za svaku laž koja zamjenjuje stvarnost, jer kao što beduin katranom skriva mahane životinja da ne budu odmah vidljive, tako i Dedždžal krije istinu u slojevima obmane, ostavljajući ono što je stvarno nevidljivim, te čineći ono što je lažno, sjajnim i privlačnim.

Posmatrano lingvistički, korijen “d-dž-l” u riječi Dedždžal nosi upravo taj smisao, koji ne podrazumijeva brutalnu, grubu prevaru, nego složeno, podlo i višeslojno premazivanje/ prekrivanje i metaforičko „mazanje katranom“.

Na taj način, svaka riječ i svaki pokret obmane nosi u sebi sliku deve prekrivene crnom tminom, koja obavija nevidljive mahane i sakrivenu stvarnost, pokazujući samo iluziju koja blista na površini.